เพลงดอนเจดีย์ เถา เนื่องด้วยเพลงดอนเจดีย์เถามีความเป็นมาที่น่าสนใจยิ่ง ดังนั้นจึงขอนำเอกสารต้นฉบับในการแต่งเพลงนี้มาแสดงเพื่อให้เป็นเกียรติแก่ นาวาโทอรุณ พาทยกุล แนวคิดการทำเพลงน่าจะมีเพลงมาร์ชประเภทเพลงปลุกใจให้รักชาติขึ้นมาใช้บรรเลงสักเพลง โดยใช้บทร้องมากใช้การเอื้อนให้น้อยลงมี Intro (ท่อนนำ) ทำเป็นเสียงช้างเดินมาเบาๆแล้วค่อยๆดังขึ้น โดยมีเสียงดนตรีแทรกเข้ามาในจังหวะของช้างเดิน แล้วจะมีเพลงที่มีลีลาเร็วแล้วโรยให้ช้าลง) และมีออกท้ายเพลงเป็นการสู้รบระหว่างทหารฝ่ายไทยกับฝ่ายพม่าจะมีเพลงเร็วพม่าและเพลงปี่กลองของไทยเอาเพลงพม่าไว้ก่อน แล้วต่อด้วยเพลงปี่กลอง แสดงว่าฝ่ายไทยชนะแล้วจบด้วยลูกจบเฉพาะเพลง วิธีการ นำเพลงมาร์ชดอนเจดีย์ซึ่งเป็นเพลงของคณะรำวงสามย่านมาเป็นเค้าโครงหลักแล้วยืดออกเป็นอัตรา ๓ ชั้น และตัดลงเป็นชั้นเดียว นำทางพื้นขึ้นมาทั้งเถาบรรเลงทางพื้นเป็นเที่ยวแรกบรรเลงมาร์ชเป็นเที่ยวหลัง เนื้อร้องประพันธ์โดยนาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย เพลงนี้แต่งเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๖ |